
Како треба да се храните при HPV инфекции
Здрава исхрана како поддршка во борбата против Hpv
ХПВ (HPV) инфекцијата претставува инфекција предизвикана од Хуман Папилома Вирус (Human Papillomavirus). Ова е многу чест вирус, при што постојат повеќе од 200 различни типови на ХПВ.
ХПВ е вирус кој најчесто се пренесува преку сексуален контакт, вклучувајќи вагинален, анален и орален секс, како и преку близок контакт кожа-на-кожа во гениталната област. Толку е чест што речиси сите сексуално активни луѓе ќе се заразат со некој тип на ХПВ во текот на својот живо
ХПВ вирусите се поделени во две главни категории:
Нискоризични ХПВ типови:
Овие типови најчесто предизвикуваат бенигни израстоци на кожата, познати како брадавици.
Најпознати се гениталните брадавици, кои можат да се појават на вагината, пенисот, скротумот, анусот или околу нив, а поретко и во грлото. Обично не предизвикуваат болка, но можат да чешаат или да се иритираат.
Исто така, можат да предизвикаат и обични брадавици (на раце и прсти) или плантарни брадавици (на стапалата).
Овие типови на ХПВ не предизвикуваат рак.
Високоризични ХПВ типови:
Овие типови се поопасни бидејќи можат да предизвикаат клеточни промени кои, доколку не се лекуваат, со текот на времето може да напредуваат во рак.
Најчесто поврзуван рак е ракот на грлото на матката кај жените. Всушност, речиси сите случаи на рак на грлото на матката се предизвикани од високоризични ХПВ типови.
Освен ракот на грлото на матката, високоризичниот ХПВ може да предизвика и други видови на рак, како што се: рак на анусот, рак на вулвата, рак на вагината, рак на пенисот, и одредени видови на рак на устата и грлото (орофарингеален рак).
Најчесто, ХПВ инфекцијата е асимптоматска во повеќето случаи, телото самото се справува со вирусот и го чисти од организмот во рок од една до две години, без да се појават никакви симптоми или долгорочни здравствени проблеми. Ако инфекцијата не се расчисти сама, може да се појават симптоми:
Генитални брадавици: Како што е споменато, тие се видливи израстоци предизвикани од нискоризични типови.
Преканцерозни промени или рак: Високоризичните типови на ХПВ ретко предизвикуваат симптоми во раните фази на клеточните промени. Ова е причината зошто редовните прегледи (како ПАП тест кај жените) се толку важни, бидејќи тие можат да ги откријат овие промени пред да станат сериозни. Развојот на рак од ХПВ инфекција може да потрае 15-20 години.
Не постои лек за самиот ХПВ вирус. Сепак, можат да се третираат здравствените проблеми предизвикани од ХПВ, како што се:
Отстранување на генитални брадавици: Со помош на лекови, криотерапија (замрзнување), ласерска терапија или хируршки зафат.
Третман на преканцерозни промени: Различни процедури можат да ги отстранат абнормалните клетки на грлото на матката пред да станат канцерогени.
Третман на рак: Ако ХПВ доведе до рак, третманот зависи од видот и стадиумот на ракот.
ХПВ инфекцијата е многу честа вирусна инфекција која може да биде асимптоматска или да предизвика брадавици, а во некои случаи и сериозни болести како рак. Превенцијата преку вакцинација и редовни скрининг прегледи се од клучна важност за заштита на здравјето.
Совети за здрава и балансирана исхрана
Целта на исхраната при ХПВ инфекција е да се внесуваат намирници богати со антиоксиданси, витамини, минерали и други фитохемикалии кои го поддржуваат клеточното здравје и имуниот одговор.
Извори:Витамин Ц-Цитрусни овошја (портокали, лимон, грејпфрут), бобинки (јагоди, малини, боровинки), киви, пиперки (особено црвени), брокула, спанаќ, домати.
Витамин Е- Јаткасти плодови (бадеми, ореви), семиња (семки од сончоглед, тиква), спанаќ, авокадо, маслиново масло.
Витамин А и Бета-каротен (провитамин А): Моркови, сладок компир (батат), тиква, спанаќ, кељ, манго, папаја.
Ликопен: Домати (повеќе во готвени домати), лубеница, црвен грејпфрут.
Лутеин и Зеаксантин: Спанаќ, кељ, блитва, јајца.
Бета-криптоксантин: Папаја, портокали, мандарини, слатка тиква.
Полифеноли: Зелен чај, бобинки, чоколадо (темно), куркума.
Фолна киселина (Витамин Б9):Игра клучна улога во синтезата на ДНК и клеточниот раст. Недостатокот на фолна киселина може да го зголеми ризикот од развој на клеточни промени.
Витамини од Б групата (особено Б12):
Заедно со фолната киселина, помагаат во одржувањето на здрави клетки и заштита на ДНК.
Извори: Месо, јајца, млечни производи, риба, збогатени житарки.

Протеини:
Се неопходни за градба на ткивата, како и за производство на антитела и ензими кои го поддржуваат имунитетот.
Извори: Посно месо (пилешко, мисиркино), риба, јајца, мешунки, тофу, јаткасти плодови, семиња.
Здрави масти (Омега-3 масни киселини):Имаат антиинфламаторни својства и го поддржуваат имунолошкиот систем.
Пребиотици и Пробиотици:Здравиот микробиом на цревата е клучен за силен имунолошки систем. Некои студии сугерираат дека здравата вагинална микробиота може да помогне во елиминација на ХПВ.
Извори:
Пробиотици: Јогурт, кефир, ферментирана храна (кисела зелка, комбуха).
Пребиотици: Лук, кромид, банани, овес, јаболка.
Индол-3-карбинол (I3C): Се наоѓа во крстоцветен зеленчук (брокула, зелка, кељ, карфиол). Се истражува за неговата улога во метаболизмот на естрогенот и спречување на клеточни промени.
Куркумин: Активна состојка во куркумата, со силни антиинфламаторни и антиоксидативни својства,спречува воспалителни процеси.
Храна која треба да се избегнува или ограничи:
Преработена храна: Богата со додадени шеќери, нездрави масти, сол и адитиви кои можат да предизвикаат воспаление и да го ослабат имунитетот.
Конзумирање на црвено месо : Некои студии го поврзуваат високиот внес со зголемен ризик од одредени видови рак.
Храна богата со додаден шеќер и слатки пијалаци: Придонесуваат за воспаление и негативно влијаат на имунитетот.
Нездрави масти (транс масти, хидрогенизирани масти): Се наоѓаат во брза храна, печива, маргарин.
Алкохол и пушењето ослабуваат имунолошкиот систем и ја зголемуваат штетата на клетките. Стремете се кон разновидна исхрана богата со овошје, зеленчук, цели зрна, посни протеини и здрави масти.
Подготовка на храна: Предност дајте им на свежи, неварени или лесно обработени намирници.
Хидратација: Пијте доволно вода.
Комбинирајте ја исхраната со редовна физичка активност, доволно сон и намалување на стресот за целосно да го зајакнете имунитетот.
Совет -Исхраната може да биде моќна поддршка, редовните медицински прегледи (ПАП тест, ХПВ тест) и следењето на препораките од лекар се најважни за управување со ХПВ инфекцијата и спречување на компликации.