Како да се справите со високиот пролактин и да го вратите балансот

Пролактинот е хормон кој го произведува хипофизата, мала жлезда лоцирана во основата на мозокот. Неговата основна функција е лактација (производство на млеко), но исто така учествува во репродуктивната функција и имунолошкиот систем.
Постојат различни причини за покачен пролактин, кои можат да бидат физиолошки (нормални во одредени ситуации) или патолошки (поврзани со медицински состојби):

• Физиолошки причини:

  • Бременост и доење

  • Стрес (физички или емоционален)

  • Сон

  • Сексуален однос

  • Интензивна физичка активност

  • Одредени оброци богати со протеини

• Патолошки причини:

  • Пролактиноми: Бенигни тумори на хипофизата кои произведуваат вишок пролактин (најчеста патолошка причина).

  • Други тумори на хипофизата: Тумори кои не произведуваат пролактин, но можат да го попречат нормалното функционирање на хипофизата и да доведат до покачен пролактин.

  • Хипотироидизам: Намалена функција на тироидната жлезда може да го стимулира ослободувањето на TRH (тиреотропин-ослободувачки хормон), кој исто така го стимулира производството на пролактин.

  • Одредени лекови: Многу лекови можат да го зголемат нивото на пролактин, вклучувајќи некои антипсихотици, антидепресиви, лекови за висок крвен притисок и други.

  • Хронична бубрежна болест: Нарушената бубрежна функција може да влијае на елиминацијата на пролактинот од телото.

  • Полицистични јајници (PCOS): Кај некои жени со PCOS може да се забележи покачено ниво на пролактин.

  • Идиопатска хиперпролактинемија: Покачен пролактин без идентификувана причина.

Можни симптоми на покачен пролактин: Симптомите зависат од полот, возраста и причината за покачувањето на пролактинот:

• Кај жени:
  Нередовни менструални циклуси или аменореа (отсуство на менструација), галактореја (млечен исцедок од брадавиците кога не се бремени или не дојат), тешкотии при забременување (неплодност), намалено либидо, вагинална сувост, болки во градите

• Кај мажи:
  Еректилна дисфункција, намалено либидо, гинекомастија (зголемување на ткивото на дојките), намалено производство на сперма и неплодност (поретко), галактореја (многу ретко)

• Кај двата пола (кај тумори на хипофизата):
  Главоболки, проблеми со видот

Дијагноза и третман: Доколку постои сомнеж за покачен пролактин, потребно е да се направи к анализа за мерење на нивото на пролакти,доколку резултатите се високи, може да се направат дополнителни испитувања за да се утврди причината, како што се:

• Повторени крвни анализи (за да се исклучат привремени покачувања поради стрес)

• Тестови за функцијата на тироидната жлезда

• МРИ (магнетна резонанца) на хипофизата (за да се исклучи тумор)

• Тестови на видот (доколку има симптоми)

Третманот зависи од причината за покачениот пролактин, симптомите и дали пациентот планира бременост.
Oдредување нутритивни балансирани оброци можат да помогнат во поддршка на хормоналниот баланс и општото здравје.

Препораки за исхрана кои можат да бидат корисни при покачен пролактин:

Балансирана и нутритивна исхрана:

Консумирањето на разновидна непреработена храна, вклучувајќи многу овошје, зеленчук, цели зрна и здрави протеини, обезбедува есенцијални витамини, минерали и антиоксиданси кои го поддржуваат ендокриниот систем.

При избор на овошје во контекст на покачен пролактин, фокусирајте се на:

Овошје богато со витамин Б6: Витаминот Б6 е вклучен во производството на допамин, невротрансмитер кој го инхибира ослободувањето на пролактин.
Овошје богато со антиоксиданси: Овошјето е генерално богато со антиоксиданси кои помагаат во заштитата на клетките од оштетување и поддржуваат општо здравје. Некои студии сугерираат дека оксидативниот стрес може да биде поврзан со хормонални дисбаланси. Вклучувањето на разновидно овошје богато со антиоксиданси (како бобинки, цитрусно овошје, јаболка) е корисно за целокупното здравје.

Овошје со низок гликемиски индекс (ГИ): Овошјето со понизок ГИ (како бобинки, грејпфрут, јаболка, круши) предизвикува побавно зголемување на нивото на шеќер во крвта, што може да помогне во одржување на стабилно ниво на инсулин. Високото ниво на инсулин понекогаш може да влијае на други хормони.

Храна богата со витамин Б6:
Витаминот Б6 е вклучен во производството на допамин, невротрансмитер кој го инхибира ослободувањето на пролактин. Добри извори на витамин Б6 вклучуваат живина, риба, банани, компири и збогатени житарки -обезбедувањето доволен внес е важно за целокупното здравје.

Доволен внес на магнезиум:
Магнезиумот игра улога во нервната и мускулната функција и може да помогне во управувањето со нивото на стрес. Бидејќи стресот понекогаш може да влијае на пролактинот, обезбедувањето доволен внес на магнезиум преку храна како зелени лиснати зеленчуци, цели зрна и семиња-вклучувајќи ги бадемите, индиските ореви и бразилските ореви, се добар извор на магнезиум,некои јаткасти плодови, како што се бадемите, содржат аминокиселина тирозин, која е прекурсор на допамин. Консумирањето на храна која содржи тирозин може индиректно да го поддржи нивото на допамин.

Потенцијалната поврзаност помеѓу пролактинот и јаткастите плодови е следнава:

Витамин Б6: Некои јаткасти плодови, како што се ф'стаците, содржат витамин Б6. Витаминот Б6 е вклучен во синтезата на допамин, невротрансмитер кој го инхибира ослободувањето на пролактин. Вклучувањето на храна богата со витамин Б6 може да биде корисно за целокупните нивоа на допамин. Сепак, количината на витамин Б6 во јаткастите плодови може да не биде доволна за значително намалување на високиот пролактин.

Здрави масти и влакна: Јаткастите плодови се добар извор на здрави мононезаситени и полинезаситени масти, како и растителни влакна. Овие нутриенти се важни за целокупното хормонално здравје и можат да помогнат во одржување на стабилно ниво на шеќер во крвта, што е важно за хормоналниот баланс.

Kога имате вишок пролактин (хиперпролактинемија), зголемувањето на нивото на допамин или подобрувањето на неговата функција може да помогне во намалување на нивото на пролактин. Ова е и механизмот на дејство на многу лекови кои се користат за лекување на хиперпролактинемија - тие се допамински агонисти, што значи дека ги имитираат ефектите на допаминот во телото.

Наместо да барате храна која содржи допамин, покорисно е да се фокусирате на храна која го поддржува природното производство на допамин во вашето тело:

Храна богата со тирозин:

• Бадеми: Одличен извор на тирозин.

• Млечни производи: Млеко, сирење и јогурт содржат тирозин.

• Месо и риба: Говедско, пилешко, риба се добри извори на тирозин.

• Јајца: Содржат есенцијални аминокиселини, вклучувајќи го и тирозинот.

• Мешунки: Грав, леќа и соја се добри растителни извори на тирозин.

• Семиња: Семки од тиква и сончоглед и сусам содржат тирозин.
  Фенилаланинот е есенцијална аминокиселина, што значи дека телото не може самостојно да ја произведе и мора да се внесува преку исхраната. Фенилаланинот е прекурсор за аминокиселината тирозин.

  Тирозинот, пак, е прекурсор за неколку важни невротрансмитери, вклучувајќи го и допаминот. Значи, фенилаланинот индиректно придонесува за производството на допамин во телото преку неговата конверзија во тирозин.

Храна богата со фенилаланин: Есенцијална аминокиселина која телото може да ја претвори во тирозин. Храна богата со фенилаланин ги вклучува истите категории на храната богата со тирозин.

Храна која го поддржува производството на допамин:
Покрај витаминот Б6, други хранливи материи како тирозин (се наоѓа во бадеми, млечни производи, месо и мешунки) се прекурсори на допамин. Балансираната исхрана која ги содржи овие хранливи материи може индиректно да го поддржи нивото на допамин.

Витамин Б6: Учествува во претворањето на Л-допа во допамин. Се наоѓа во живина, риба, банани, компири и збогатени житарки.

Фолна киселина: Важна за многу телесни процеси, вклучувајќи ја и функцијата на нервниот систем. Се наоѓа во зелени лиснати зеленчуци, брокула, авокадо и мешунки.

Железо: Недостатокот на железо може да биде поврзан со ниски нивоа на допамин. Добри извори на железо се црвено месо, спанаќ и мешунки.

Растителни влакна:

Растителните влакна помагаат во регулирање на нивото на шеќер во крвта и поддржуваат здрава цревна микрофлора, што може индиректно да влијае на хормоналниот баланс. Добри извори вклучуваат овошје, зеленчук, цели зрна и мешунки.

• За растителните влакна подетално може да прочитате на следниов линк:https://nutriem.mk/blog499060/b/fiber

  

Соодветна хидратација:

Пиењето доволно вода е од суштинско значење за сите телесни функции, вклучувајќи го и транспортот на хормоните.
Природна поддршка за хормонална рамнотежа со одредени чаеви како камилица, лаванда или маточина можат да помогнат во намалување на стресот, кој понекогаш може да влијае на пролактинот.
Бидејќи стресот понекогаш може да биде фактор кој придонесува за покачени нивоа на пролактин кај некои луѓе,овие чаеви можат да бидат корисни за релаксација како сеопфатен пристап кон здравјето, за природна поддршка на организмот.

Ограничете ја преработената храна, слатките пијалоци и прекумерниот внес на алкохол:

Овие можат негативно да влијаат на хормоналниот баланс и целокупното здравје.